Finlandia: VR wprowadza Pendolino po Karelian Trains

W roku 2010, wraz z grudniową zmianą rozkładu jazdy, rozpoczęła się eksploatacja EZT serii Sm6, znanych także jako Pendolino Allegro. Pojazdy wyruszyły na szlak w barwach Karelian Trains, powstałej 4 lata wcześniej spółki joint venture VR, czyli fińskiego państwowego przewoźnika kolejowego, oraz Kolei Rosyjskich. 4 szerokotorowe składy, złożone z siedmiu członów, zaczęły wówczas obsługiwać relację Helsinki – Sankt Petersburg. 4 pary pociągów na dobę, dostępne tylko w relacjach międzynarodowych, rozpędzając się do 200 km/h w Rosji (co ciekawe, także na przejściach kolejowo-drogowych w poziomie szyn) i nawet do 220 km/h w Finlandii, zapewniło niespotykany wcześniej czas przejazdu na poziomie 3 godzin i 36 minut.

Pendolino Allegro są konstrukcyjnie zbliżone do niemalże bliźniaczych pociągów serii Sm3, eksploatowanych przez VR. Największą różnicą jest możliwość pracy w systemie zasilania 3 kV DC w przypadku serii Sm6, podczas gdy pociągi serii Sm3 mogą jeździć tylko na trasach zelektryfikowanych w systemie zasilania 25 kV AC 50 Hz. W porównaniu z pociągami Pendolino eksploatowanymi w Polsce (typ ED250) składy zakupione przez Karelian Trains zwracają uwagę relatywnie małą liczbą miejsc siedzących, pomimo szerszego nadwozia i takiej samej liczbie członów, tj. 296 w 2. klasie oraz 48 w 1. klasie, co daje łącznie 344 fotele. Kres eksploatacji serii Sm6 na trasie Helsinki – Sankt Petersburg przyniósł 2022 rok.

Po 8-letnim nękaniu Ukrainy różnymi formami tzw. wojny hybrydowej Federacja Rosyjska zaczęła wówczas pełnoskalową inwazję, co wpłynęło na zmiany w relacji tego kraju z wieloma państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Można powiedzieć, że spółka Karelian Trains, po ponad 1,5 roku przerwy związanej z pandemią COVID-19, stała się beneficjentem pierwszej fali ogólnoeuropejskich zawirowań związanych z wojną – jej pociągi na rzeczonej trasie w marcu 2022 roku biły rekordy popularności. Uciekało z nimi z Rosji zarówno wielu obywateli UE, jak i Rosjan, zarówno tych unikających mobilizacji, jak również – mówiąc eufemistycznie – niekoniecznie zgadzających się ze strategicznymi kierunkami polityki państwa. Zresztą jedno nie wyklucza drugiego...

Koniec eksploatacji Pendolino Allegro przyniósł dzień 27 marca 2022 r. Nie był to jednak koniec definitywny. VR odzyskały wszystkie 4 pociągi, spłacając zobowiązania finansowe Karelian Trains. Miało to miejsce w grudniu 2023 roku. Przejęcie całej serii pojazdów przez VR było możliwe także z uwagi na stwierdzone naruszenia umowy joint venture przez Koleje Rosyjskie, które nie wywiązywały się z podjętych zobowiązań finansowych. Rosyjski narodowy przewoźnik miał także nie dotrzymywać odpowiednich standardów w zakresie utrzymania, choć trzeba przyznać, że pociągi Karelian Trains cechował bardzo wysoki poziom punktualności. Po przejęciu wszystkich Pendolino Allegro VR ogłosiły, że w 2025 roku powrócą one do eksploatacji – oczywiście na trasach krajowych.

Tak też się stało. Od 3 listopada pociągi serii Sm6 obsługują relację Helsinki – Turku. VR uruchamiają z ich wykorzystaniem 3-4 pary pociągów na dobę (w zależności od dnia tygodnia) w ramach nowej kategorii Pendolino Plus, której wyróżnikami mają być m. in. rezerwowane przedziały do pracy, wydzielona przestrzeń do zabawy dla dzieci oraz możliwość zamawiania posiłków do miejsca siedzącego. Ich wprowadzenie oznacza zwiększenie oferty przewozowej – w niektórych przypadkach mówimy tu wprawdzie o zastąpieniu pociągów kategorii IC oraz Pendolino (te ostatnie obsługiwane są przez wspomnianą serię Sm3), ale w innych już o całkowicie nowych relacjach.

Przed ponownym rozpoczęciem eksploatacji przeszły one także pewną przebudowę przestrzeni pasażerskiej, w ramach której nieznacznie zwiększono liczbę miejsc siedzących (z 344 do 346) oraz wydzielono nową klasę Extra Plus. W klasie Extra Plus pasażerowie będą mogli liczyć na obsługę indywidualnego stewarda oraz priorytet w dostarczaniu posiłków. Pierwszy pociąg ze stolicy kraju do Turku wyruszył o godzinie 15:35. Co ciekawe, pierwsze dwa przywrócone do eksploatacji składy otrzymały imiona – Lempi oraz Sulo. Do 10 listopada będzie można zgłaszać propozycję dotyczące nazw dla kolejnych dwóch zestawów. Warto dodać, że seria Sm6 z czasem pojawi się także na innej relacji, tj. z Helsinek do Oulu.